“Trong quá trình thi hành án dân sự, cơ quan thi hành án xác minh được người phải thi hành án có tài sản là quyền sử dụng đất nông nghiệp nên tổ chức kê biên bán đấu giá tài sản để thi hành án. Sau khi trúng đấu giá, người mua đi làm thủ tục sang tên thì mới phát hiện thời hạn sử dụng đất đã hết, nên kêu cứu!”
Theo Điều 110 Luật Thi hành án dân sự, được sửa đổi bổ sung năm 2014 quy định: “Chấp hành viên chỉ kê biên quyền sử dụng đất của người phải thi hành án thuộc trường hợp được chuyển quyền sử dụng theo quy định của pháp luật về đất đai.”
Để được chuyển quyền sử dụng thì một trong các điều kiện mà điểm d khoản 1 Điều 188 Luật đất đai năm 2013 quy định là “Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất; góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi “trong thời hạn sử dụng đất.”
Riêng thời hạn sử dụng đối với đất nông nghiệp được quy định tại Điều 126 Luật đất đai năm 2013 là 50 năm, “Khi hết thời hạn, người sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn sử dụng đất nhưng không quá thời hạn quy định tại khoản này.”

Ảnh từ Website https://luattrinam.vn
Theo quy định như trên khi có người mua trúng đấu giá đất nông nghiệp mà đã hết thời hạn sử dụng thì người sử dụng đất đứng tên trên giấy chứng nhận (tức người phải thi hành án) phải làm thủ tục gia hạn theo luật định. Sau đó người mua trúng đấu giá mới có thể làm thủ tục sang tên.
Thực tế, vì nhiều lý do khác nhau người phải thi hành án không bao giờ làm thủ tục xin gia hạn quyền sử dụng đất nên khi người trúng đấu giá đi làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất thì các cơ quan chuyên môn yêu cầu người đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng phải làm thủ tục xin gia hạn thì mới sang tên được.
Bất cập này xuất phát từ quan điểm cho rằng việc quyền sử dụng đất nông nghiệp đã hết thời hạn sử dụng trên giấy chứng nhận, nhưng thời hạn thực tế sử dụng theo pháp luật vẫn còn thì liệu có thể tổ chức kê biên, bán đấu giá quyền sử dụng đất để thi hành án được hay không? Trong thời gian tới rất cần cấp trên có giải pháp tháo gỡ khó khăn giúp cho công tác thi hành án giải quyết được những vụ việc còn tồn đọng và khó thi hành lâu nay.
Cơ sở pháp lý:
- Luật Đất đai 2013;
- Luật Thi hành án dân sự, được sửa đổi bổ sung năm 2014;
- Nghị định 43/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014.