SƠ LƯỢC QUÁ TRÌNH THÀNH LẬP VÀ PHÁT TRIỂN
CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỈNH HẬU GIANG
Hậu Giang nằm ở vị trí trung tâm tiểu vùng Tây Nam Sông Hậu, với hệ thống sông Cái Lớn. Trung tâm tỉnh lỵ là thành phố Vị Thanh cách TP. Cần Thơ 60 km. Về địa giới hành chính, phía Bắc giáp TP. Cần Thơ; phía Nam giáp tỉnh Sóc Trăng; phía Đông giáp Sông Hậu và tỉnh Vĩnh Long; phía tây giáp tỉnh Kiên Giang và Bạc Liêu. Diện tích của tỉnh là 1,622.23 km2, dân số 730,014 người.
Thực hiện Nghị quyết số 22/2003/QH11 ngày 26/11/2003 của Quốc hội khóa XI về việc chia tách và điều chỉnh địa giới hành chính, năm 2004 tỉnh Hậu Giang được thành lập. Hiện tại, tỉnh Hậu Giang có 08 đơn vị hành chính trực thuộc gồm: Thành phố Vị Thanh, thị xã Ngã Bảy, thị xã Long Mỹ, huyện Vị Thủy, Phụng Hiệp, Châu Thành, Châu Thành A, Phụng Hiệp, Long Mỹ.
Cùng với việc thành lập tỉnh Hậu Giang, Viện kiểm sát tỉnh Hậu Giang được thành lập theo Quyết định số 18/QĐ-VKSTC ngày 12/01/2004 của Viện trưởng VKSND tối cao, trong bối cảnh có sự điều chỉnh quan trọng về chức năng, hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân theo yêu cầu cải cách tư pháp. Đội ngũ cán bộ khi mới thành lập chỉ có mấy chục người, phần lớn cán bộ từ tỉnh Cần Thơ chia tách, nơi làm việc bằng nhà tạm, ở chung với Viện kiểm sát nhân dân thành phố Vị Thanh, cơ sở vật chất, phương tiện hoạt động hầu như chưa có gì. Nhưng với sự quyết tâm cao của tập thể và cá nhân Viện kiểm sát hai cấp đã vượt qua khó khăn, thử thách, đoàn kết một lòng, sớm ổn định được bộ máy làm việc, tổ chức cán bộ; thực hiện nhiệm vụ kiểm sát có hiệu quả, tô thắm thêm truyền thống vẽ vang của ngành Kiểm sát nhân dân.
Trụ sở Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hậu Giang
Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự đã có nhiều chuyển biến tích cực. Viện kiểm sát Hậu Giang tăng cường phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh các loại tội phạm theo thẩm quyền. Viện kiểm sát hai cấp đã thực hiện tốt chủ trương của Đảng và của ngành Kiểm sát nhân dân về “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra”. Chủ động đề ra các biện pháp nhằm chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm; công tác kiểm sát điều tra được tiến hành ngay từ khi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và trong suốt quá trình khởi tố điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự nên đã không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm. Tỷ lệ số vụ án Viện kiểm sát xử lý và truy tố hàng năm đều đạt cao, năm sau cao hơn năm trước bình quân đạt trên 99%; nhiều vụ trọng án, án phức tạp, án được dư luận quan tâm đã được điều tra, truy tố, xét xử kịp thời đáp ứng yêu cầu cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm và góp phần phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương. Kiểm sát chặt chẽ chế độ đối với người bị tạm giữ, tạm giam, không để xảy ra các trường hợp quá hạn luật định hoặc tạm giữ, tạm giam không có căn cứ pháp luật. Viện kiểm sát hai cấp đã có nhiều biện pháp nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử, trọng tâm là nâng cao chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên toà, bảo đảm việc tranh tụng dân chủ, công khai, không để xảy ra trường hợp Viện kiểm sát truy tố, Toà án tuyên không phạm tội. Tích cực phối hợp với Toà án tổ chức các phiên toà rút kinh nghiệm nhằm nâng cao kỹ năng thẩm vấn, tranh tụng của Kiểm sát viên.
Trên các lĩnh vực giải quyết các vụ việc dân sự, vụ án hành chính và các việc khác theo quy định của pháp luật; kiểm sát thi hành án hình sự, dân sự; kiểm sát giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trong hoạt động tư pháp, toàn ngành Kiểm sát Hậu Giang đã chú trọng kiểm sát các bản án, quyết định của Toà án, tích cực tham gia các phiên toà, phiên họp giải quyết các vụ án hành chính, vụ việc dân sự ở các giai đoạn tố tụng theo quy định của pháp luật, phối hợp với Toà án tổ chức được các phiên toà để rút kinh nghiệm. Tăng cường kiểm sát việc tổ chức thi hành án hình sự, dân sự, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thi hành án nắm chắc số bản án, quyết định phải thi hành để yêu cầu thi hành một cách kịp thời, đúng quy định của pháp luật. Tập trung kiểm sát chặt chẽ việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp. Qua công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, Viện kiểm sát Hậu Giang đã kịp thời phát hiện vi phạm và ban hành nhiều kháng nghị, kiến nghị yêu cầu khắc phục.
Thực hiện chủ trương “Đổi mới, chất lượng, kỷ cương, hướng về cơ sở” và phương châm “Đoàn kết, đổi mới- Trách nhiệm, kỷ cương- Chất lượng, hiệu quả” của ngành Kiểm sát nhân dân, Viện kiểm sát Hậu Giang đã triển khai nhiều giải pháp, nhiều trọng tâm, xác định được khâu công tác đột phá để thực hiện; xây dựng được kế hoạch hằng năm tăng cường kiểm tra, thanh tra, tập huấn, hội thảo, sơ kết các chuyên đề các khâu công tác nghiệp vụ, thường xuyên thông báo rút kinh nghiệm chung nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát. Chủ động xây dựng các quy chế phối hợp với các ngành tư pháp, hoàn thiện quy chế làm việc của đơn vị. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chỉ đạo, điều hành và công tác chuyên môn nghiệp vụ được quan tâm đúng mức. Viện kiểm sát tỉnh đã tổ chức được hội nghị trực tuyến đến Viện kiểm sát cấp huyện, tiết kiệm được thời gian, kinh phí cho Viện kiểm sát hai cấp.
Phó Giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Trung ương Đảng, Viện trưởng VKSND tối cao thăm và làm việc tại VKSND tỉnh Hậu Giang vào tháng 12 năm 2014
Để thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ, Viện kiểm sát Hậu Giang đã chú trọng đổi mới về tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm” theo lời dạy của Bác Hồ “Mỗi cán bộ Kiểm sát phải: Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”. Đội ngũ cán bộ lúc mới thành lập năm 2004 chỉ có 45 cán bộ, hiện nay có 126 cán bộ biên chế và 29 hợp lao động theo Nghị định 68 của Chính phủ; có 07 phòng nghiệp vụ thuộc Viện tỉnh và 08 đơn vị Viện kiểm sát cấp huyện. Đưa đi đào tạo, bồi dưỡng các lớp về nghiệp vụ, quản lý Nhà nước, quản lý ngành và lý luận chính trị cao cấp, trung cấp...hàng trăm lượt cán bộ.
Trình độ nghiệp vụ chuyên môn hiện nay có 105 đồng chí cử nhân luật (chiếm 83,3%); 09 thạc sỹ (7,2%); đại học khác 08 (chiếm 6,3%); cao đẳng, trung cấp 04 đồng chí (chiếm 3,2%). Về trình độ chính trị cao cấp có 30 đồng chí; trung cấp 29 đồng chí. Về chức danh tư pháp có 35 Kiểm sát viên trung cấp; 57 sơ cấp, 03 Kiểm tra viên chính và 06 Kiểm tra viên.
Chúng ta tự hào về sự trưởng thành của đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên trong hơn 20 năm qua đã đoàn kết, kiên định, vững vàng, dũng cảm đấu tranh bảo vệ pháp luật, giữ vững phẩm chất và đạo đức cách mạng; được Đảng, Nhà nước và nhân dân tin cậy.
Với những kết quả đã đạt được, Viện kiểm sát Hậu Giang được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng II cho 01 tập thể và 01 cá nhân; hạng III cho 03 tập thể, 05 cá nhân; Thủ tướng Chính phủ tặng 02 Cờ Thi đua của Chính phủ cho tập thể VKSND tỉnh Hậu Giang trong 02 năm liên tục (2022, 2023), tặng Bằng khen cho 09 tập thể, 13 cá nhân; Uỷ ban nhân dân tỉnh tặng 06 Cờ hạng nhất, nhì, ba trong phong trào thi đua yêu nước; Viện kiểm sát tối cao tặng 39 Cờ thi đua đơn vị xuất sắc phong trào thi đua cho 58 lượt tập thể cấp phòng và Viện kiểm sát huyện, 57 lượt cá nhân đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua ngành Kiểm sát nhân dân,...
Thành tích đạt được của ngành Kiểm sát trong những năm qua rất đáng tự hào, trân trọng. Để phát huy kết quả đạt được Viện kiểm sát nhân dân tỉnh tiếp tục phấn đấu đáp ứng yêu cầu đặt ra của công cuộc cải cách tư pháp hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần cùng Đảng bộ và Nhân dân trong tỉnh xây dựng quê hương con người Hậu Giang “Đoàn kết, nghĩa tình, thủy chung, năng động”.
Với lòng tin tưởng vào sự nghiệp đổi mới và cải cách tư pháp của Đảng, sự lãnh đạo chỉ đạo sâu sát của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, của Tỉnh uỷ Hậu Giang, với kinh nghiệm truyền thống hơn 20 năm xây dựng và trưởng thành, toàn thể cán bộ, công chức Viện kiểm sát Hậu Giang tiếp tục đoàn kết, phấn đấu vượt qua khó khăn, thử thách hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó./.
Ban Biên tập